
Sezon smogowy za pasem. Jakiś czas temu natknąłem się na projekt miernika jakości powietrza z pomiarem podstawowych wartości pogodowych – Smogomierz. Inicjatorem projektu jest śląska grupa HackerSpace. W skład Smogomierza wchodzi klika części + gotowe oprogramowanie. Całość można złożyć w około 30 minut bez konieczności lutowania. Co więcej pomiary prosto z naszego balkonu/okna można udostępnić światu w dedykowanych serwisach. Bez konieczności posiadania komercyjnego czujnika np. Airly.
Skład zestawu
W skład zestawu wchodzi:
- – moduł WiFi (2,4 GHz) NodeMCU V3 oparty na układzie ESP8266 – główna jednostka, którą programujemy np. przy pomocy Arduino IDE. Autorzy projektu Smogomierz udostępniają gotowe oprogramowanie w formacie .bin, które po prostu wgrywamy na płytkę, nie trzeba nic ręcznie kompilować.
- – laserowy czujnik cząstek stałych PMS7003 – pozwala na prezycyjną analizę częstek PM1.0 / PM2.5 / PM10. Układ zasialny jest napięciem 5V, komunikacja odbywa się poprzez interfejs UART
- – adapter do czujnika PMS7003 – adapter pozwala na przeniesienie sygnału do układu ESP
- – czujnik wilgotności, temperatury oraz ciśnienia BME280 – czujnik, który otrzymałem posiadał już wlutowane PINy
- – przewody połączeniowe żeńsko – żeńskie
- – plastikowa obudowa, w której możemy umieścić cały złożony układ
Złożenie układu
Wszystkie części łączymy za pomocą przewodów żeńsko – żeńskich według schematu dostępnego w instrukcji.
Oprogramowanie
Po złożeniu układu pozostaje wgranie oprogramowania. W tym celu płytkę ESB należy podłączyć do komputera za pomocą portu micro USB i za pomocą odpowiedniego flashera wgrać bin z oprogramowaniem. Wszystko jest dokładnie opisane na stronie projektu. Oprogramowanie wgrałem pod Windowsem za pomocą NodeMCU PyFlasher. Najnowszą wersję oprogramowania znajdziemy tutaj. Dla mojego zestawu części potrzebowałem następującego pliku:

Jeżeli chcemy sobie sprawę utrudnić to można pobrać cały kod źródłowy projektu i ręcznie go przekompilować i wgrać na płytkę. W moim przypadku Smogomierz rozłączał się z siecią Wi-Fi po około 24 godzinach, okazało się że nie tylko u mnie występuje ten problem. Na branchu dev możemy znaleźć wersję prelease z 2022, która powinna rozwiązać występujące problemy.
Pierwsze uruchomienie
Po pomyślnym wgraniu oprogramowania Smogomierz powinien utworzyć własną sieć Wi-Fi o nazwie Smogomierz-NUMER. Należy się do niej podłączyć celem połączenia układu do domowej sieci Wi-Fi po tej konfiguracji sieć tworzona przez Smogomierz znika, a układ podłączony jest do naszej sieci Wi-Fi.


Po podłączeniu otwieramy przeglądarkę wpisujemy adres http://smogomierz-NUMER.local lub bezpośrednio adres IP przypisany do płytki i powinniśmy zobaczyć prosty interfejs Smogomierza. W razie problemów numer IP Smogomierza możemy zlokalizować logując się na router. W tym momencie dostęp do danych ze Smogomierza mamy tylko będąc w naszej domowej sieci lokalnej. Aby wysłać dane w świat potrzeba dodatkowej konfiguracji. Niestety w moim przypadku zapisanie ustawień wiązało się z ręcznym restartem układu i ponownym zalogowaniem do sieci.
Integracja z serwisami aqi.eco, sensor.community
Dane ze Smogomierza możemy wysyłać do różnych serwisów co pozwala użytkownikom budowanie własnej mapy czujników. Aby uzyskać dane ze Smogomierza „z zewnątrz” (wykresy, szczegółowe informacje) zintegrowałem go z platformą aqi.eco – serwis prawdopodobnie powstał w ramach inicjatywy koduj dla Polski. Pełną listę integracji Smogomierza z innymi platformami znajdziemy tutaj.

Podsumowanie
Podsumowując, projekt Smogomierz to inicjatywa, która umożliwia monitorowanie jakości powietrza w swoim otoczeniu i udostępnianie informacji na temat poziomów zanieczyszczeń na zewnątrz dzięki integracją z serwisami tworzonymi przez społeczność. Niska cena i możliwość samodzielnego złożenia zestawu to dodatkowy atut projektu.